මහාචාර්ය මොහාන් මුණසිංහ යනු කවුද?
මහාචාර්ය මොහාන් මුණසිංහ යනු පසුගිය 15 වනදා කොළඹ මැරියට් හෝටලයේ පැවති ‘ජාතික පුනරුදය බලගැන්වීම’ නැමති ජාතික ජන බලවේගයේ බලශක්ති සංසදයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය එළිදැක්වීමේ උළෙලට එක් වූ නොබෙල් ත්‍යාග ලාභී විද්‍යඥයෙකි.
ඔහු නොබෙල් ත්‍යාගය හිමිකරගත් පළමු ලාංකිකයා වන අතර ඔහු ලොක ප්‍රකට විද්‍යඥයෙකි.
විද්‍යාඥයෙකු වන මහාචාර්ය මොහාන් මුණසිංහ කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය හදාරා 1967 දී ඉංජිනේරු විද්‍යාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රවේදී (ගෞරව) උපාධියක් ලබා ගත් අතර පසුව කේම්බ්‍රිජ් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් MA උපාධියක් ලබා ගත්තේය. ඉන් පසුව ඔහු 1970 දී මැසචුසෙට්ස් තාක්ෂණ ආයතනයෙන් විදුලි ඉංජිනේරු විද්‍යාව පිළිබඳ SM සහ PE උපාධියක් ලබා ගත්තේය. 1973 දී McGill විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ඝන රාජ්‍ය භෞතික විද්‍යාව පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධියක් සහ 1975 දී Concordia විශ්වවිද්‍යාලයෙන් සංවර්ධන ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රපති උපාධියක් ලබා ඇත. ඔහු ගෞරව ආචාර්ය උපාධි, ගෞරවනීය ආචාර්ය උපාධි කිහිපයක් ලබා ඇත.
මොහාන් මුණසිංහ ශ්‍රී ලාංකික භෞතික විද්‍යාඥයෙක්, ඉංජිනේරුවෙක් සහ ආර්ථික විද්‍යාඥයෙක් වන අතර බලශක්තිය, ජල සම්පත්, තිරසාර සංවර්ධනය සහ දේශගුණික විපර්යාස කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්නෙකි. ඔහු 2021 බ්ලූ ප්ලැනට් ත්‍යාගලාභියා වූ අතර 2007දී නොබෙල් සාම ත්‍යාගය හිමිකරගත් අතර එහි සම නොබෙල් ත්‍යාග ලාභියා වූයේ එක්සත් ජනපදයේ හිටපු උප ජනාධිපති අල් ගෝර්ය. ඔහු දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ අන්තර් රාජ්‍ය මණ්ඩලයේ (IPCC) උප සභාපතිවරයා විය.
සංවර්ධනය සඳහා වූ මුණසිංහ ආයතනයේ ආරම්භක සභාපති වන මහාචාර්ය මොහාන් මුණසිංහ 1980 සිට ශ්‍රී ලංකා රජයේ ගෞරවනීය ජ්‍යෙෂ්ඨ උපදේශකයෙකු ලෙස ද කටයුතු කර ඇත.
ඒ අනුව 1982 සිට 1987 දක්වා ශ්‍රී ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයාගේ ජ්‍යෙෂ්ඨ උපදේශක (බලශක්ති හා තොරතුරු තාක්ෂණ) ලෙස ජාතික බලශක්ති උපාය මාර්ග සහ පරිගණක ප්‍රතිපත්තිය සැකසීමට සහ ක්‍රියාත්මක කිරීමට සහාය වී ඇත. ඔහු පරිගණක හා තොරතුරු තාක්ෂණ කවුන්සිලයේ (CINTEC) ආරම්භක සභාපති වූ අතර ජාතික විදුලි සංදේශ ප්‍රතිපත්තිය තීරණය කළ ජනාධිපති කොමිසමේද සේවය කර ඇත. මෙම කාලසීමාව තුළ ඔහු ශ්‍රී ලංකා ස්වභාවික සම්පත්, බලශක්ති සහ විද්‍යා අධිකාරියේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සාමාජිකයෙකු ලෙසද කටයුතු කර තිබේ. ආණ්ඩුකාර, ආතර් ක්ලාක් නවීන තාක්ෂණ මධ්‍යස්ථානය, ශ්‍රී ලංකාව; සහ ශ්‍රී ලංකා බලශක්ති කළමනාකරුවන්ගේ සංගමයේ නිර්මාතෘ මෙන්ම සභාපති ලෙස කටයුතු කර ඇත.
ඔහු 1988 හි ආරම්භයේ සිට දේශගුණික විපර්යාස පිළිබඳ අන්තර් රාජ්‍ය මණ්ඩලයට සම්බන්ධ වූ අතර ඔස්ලෝ හි ජාත්‍යන්තර ජල ඇකඩමියේ කුලපති ලෙස සේවය කර ඇත. 1990 සිට 1992 දක්වා එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිගේ පරිසර තත්වය පිළිබඳ කවුන්සිලයේ (PCEQ) උපදේශක ලෙසද 2002 දක්වා ඔහු ලෝක බැංකුවේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කළමනාකරුවෙකු මෙන්ම උපදේශකයෙකු ලෙසද කටයතු කර තිබේ.
ශාස්ත්‍රාලිකයෙකු ලෙස, ඔහු පීකිං විශ්වවිද්‍යාලයේ කීර්තිමත් ආරාධිත මහාචාර්යවරයෙකු ලෙසත්, ටෝකියෝ හි එක්සත් ජාතීන්ගේ විශ්වවිද්‍යාලයේ බාහිර මහාචාර්යවරයෙකු ලෙසත් සේවය කර ඇත. මීට පෙර, ඔහු මැන්චෙස්ටර් විශ්වවිද්‍යාලයේ තිරසාර පරිභෝජන ආයතනයේ තිරසාර සංවර්ධනය පිළිබඳ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් සහ මහාචාර්යවරයා සහ බ්‍රසීලයේ පැරා ෆෙඩරල් විශ්වවිද්‍යාලයේ වේල් තිරසාර සංවර්ධන ආයතනයේ මහාචාර්යවරයා විය. ඔහු ග්‍රීන් ක්‍රොස් ඉන්ටර්නැෂනල් හි අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයේද සේවය කර ඇති අතර රෝම සමාජයේ සාමාජිකයෙකි. ඔහු පොත් 120කට අධික ප්‍රමාණයක් සහ සඟරා ලිපි 400 කට අධික ප්‍රමාණයක් කර්තෘ හෝ සම කර්තෘත්වය දරමින් රචනා කර ඇත.
මහාචාර්ය මොහාන් මුණසිංහ 1992 රියෝ ද ජැනයිරෝ හි පැවති පෘථිවි සමුළුවේදී සංවර්ධනය වඩාත් තිරසාර කිරීම සඳහා තිරසාර රාමුව යෝජනා කිරීම සහ වඩාත් මෑතකදී එක්සත් ජාතීන්ගේ සහස්‍ර පරිභෝජන ඉලක්ක යෝජනා කිරීම පිළිබඳව ඔහු ඉතා පුළුල් ලෙස පිළිගැනේ. ඔහු Technische Universität Darmstadt හි ආරාධිත මහාචාර්යවරයා ලෙසද සිටියේය.
මෙවැනි ලොව පිළිගත් ඉහළම ගනයේ ලා සැලකෙන විද්‍යානඥයින්, මහාචාර්යවරුන්, ආචාර්යවරුන් රැසක් මේ වනවිට ජාතික ජන බලවේගයේ ප්‍රතිපත්ති සැකසීමේ කටයුතු සඳහාත් මාලිමාවේ ජයග්‍රහණය සඳහාද් විශේෂ දායකත්වයක් ලබාදෙමින් සිටී. විද්‍යාඥ, මහාචාර්ය ගෝමික උඩුගම සූරියද එවැනි එක් විද්‍යාඥයෙකි.
@Lanka Truth
